29. “Exploit some of that tokenism”

Jos Boys, 168 een van de oprichters van het collectief Matrix [32], legde in de lezing die ze hield voor PAF sterk de nadruk op de inclusieve benadering in de architectuursector. Over de betekenis van feministische architectuur is Boys helder: feministische architectuur is inclusief en weigert om maatschappelijke normen en gewoontes te aanvaarden. Boys roept op om er samen over te waken dat veronderstellingen die ondervertegenwoordigde groepen uitsluiten niet bestendigd worden. “I work with lots of people I really like, who just cannot stop themselves assuming that women just are not as capable as men, and who cannot stop themselves assuming that people of colour don’t really know what they’re doing.” 169

Jos Boys ontdekte het feminisme naar eigen zeggen uit nieuwsgierigheid, en vanuit dezelfde benadering was ze mede-oprichter van The DisOrdinary Architecture Project, dat ontwerpt en creëert met en voor personen met een beperking. Boys wil begrijpen door welke mechanismes ongelijkheden gereproduceerd worden. Meestal wordt er ontworpen voor ‘able-bodied people’ en worden aan het einde aanpassingen doorgevoerd om het ontwerp conform te maken aan de normen voor mensen met een beperking. Dat deed Boys besluiten dat er veertig jaar na de oprichting van het architectuurcollectief Matrix weinig veranderd was in het denken van veel ontwerpers, en dat de kennis en expertise uit het veld van de ‘disability research’ ingang moest vinden in de architectuur en de ruimtelijke planning.

Boys toont hoe ontwerpers hun eigen assumpties kunnen bevragen, en hoe ze hun ontwerppraktijk kunnen voeden met nieuwe perspectieven op ruimtegebruik en -beleving. 170 Boys geeft aan dat er nog steeds vaak aan ‘tokenism’ 171 wordt gedaan, waarbij de schijn van inclusiviteit gewekt wordt, maar besluit daarover: “You have to exploit some of that tokenism because you know you are reaching people who are not there because they just want to tick off the fact that there has been a woman speaking or there has been somebody talking about disability.” 172